ORDU GÖLKÖY DEVLET HASTANESİ
BEBEK DOSTU HASTANE
Anne sütünün özendirilmesi ve annelere emzirme konusunda bilgi ve doğru alışkanlıkların kazandırılmasına yönelik olarak Sağlık Bakanlığı ve UNICEF’ in çalışmaları kapsamında, doğum hizmeti veren hastanelerde emzirmenin başarılı ve yerleşik bir uygulama haline gelmesini sağlamak üzere 1991 yılında “Anne Sütünün Teşviki ve Bebek Dostu Hastaneler” programı başlatıldı.
Doğum hizmeti veren hastanelerden; gebeliklerinden itibaren anne adaylarını anne sütü ve emzirme konusunda bilgilendiren, doğumdan hemen sonra annelerin bebeklerini emzirmesini sağlayan, güncel bilgilerle eğitilmiş sağlık personeli ile annelere bebeklerini nasıl emzirecekleri konusunda yardımcı olan hastaneler “Bebek Dostu Hastane” ünvanını alıyorlar.
Bebek dostu il ne demek ?
"Bebek dostu il" olabilmek için il merkezindeki doğum yapılan tüm hastanelerin bebek dostu olması ve sağlık ocakları ile Ana Çocuk ve Aile Planlaması Merkezleri'nin yüzde 20'sinde emzirme odası bulunması, sağlık personelinin eğitilmiş olması, annelere emzirme konusunda danışmanlık hizmetleri verilmesi, bu sağlık kuruluşlarında ek gıda/mama reklamlarının yapılmaması, ilk 6 ay ek gıda/mama verilmemesi ve bölgedeki eczanelerin bilgilendirilmesi gerekmektedir.
Nasıl bebek dostu kalınır ?
Bebek dostu plaketi olan hastanelerde her iki yılda bir tazeleme eğitimleri yapılıyor ve sağlık bakanlığı merkez değerlendirme ekipleri tarafından kontrol ediliyor. Başarılı çalışmalarını sürdürenlere teşekkür belgesi veriliyor, başarılı olamayanların plaketleri geri alınıyor.
ANNE SÜTÜ VE EMZİRME DANIŞMANLIĞI
Dünyanın en değerli besini olan anne sütünün kıymeti bilindiği halde pek çok bebek annelerin yanlış bilgilerinden dolayı bu mucizeden mahrum kalmaktadırlar. Annelerin emzirme konusundaki bilgisizliği ve kaygısı, kadının çalışma hayatında daha çok yer alması, kentleşme, gelenek ve göreneklerin yok olması, estetik kaygılar, formül mamaların anne sütünün yerini alması, emzirme oranlarının düşmesine sebep olmaktadır.
Yapılan araştırmalar 1980-1990 yılları arasında ülkemizde büyük ölçüde formül mamaların anne sütünün yerini aldığı, oysaki Amerika ve Avrupa ülkelerinde bu oranın düşük olduğu gözlenmiştir. Sağlık bakanlığının 1998 de yaptığı bir araştırma; doğumda yüzde 90 olan emzirme oranımızın 4. ayda yüzde 14 lere düştüğünü ortaya koymuştur.
Anne adaylarının sosyo-kültürel değişimiyle birlikte son yüzyılda, emzirmenin hem kendilerini hem de bebeklerini koruduğunu bilmesiyle, hamilelikten itibaren, emzirmeyi düşünmeye başlamışlardır.
Her anne kendi bebeğine ilk 6 ay sadece anne sütü vermeye yetecek kadar süt üretebilir. Böyle bir gerçek olduğu halde ancak sayıca çok az anne bebeğini ilk 6 ay sadece anne sütü ile besleyebilmektedir.
Emzirme Danışmanlığı;
Annelerin emzirme öncesinde ve emzirme sürecinde karşılaştıkları zorlukları aşmalarını sağlamak ve onlara destek olmak için kurulan birimdir.
Merkezimizdeki Emzirme birimi, ülkemizde çok düşük olan emzirme oranını danışmanlık hizmeti ile anneleri emzirmeye teşvik ederek daha üst seviyelere taşımayı planlamaktadır.
Emzirmenin desteklenip yaygınlaşması, anne sütünün kullanımının artırılması, yanlış bilinen uygulamaların düzeltilmesi temel amaçtır.
Annede özgüvenin oluşturulması, emzirmenin desteklenmesi ve özendirilmesinin önemi tartışılmayacak kadar büyüktür. Annenin etrafındaki ebeveynlerin, eşinin ve sağlık personelinin burada payı çok fazladır. Merkezimizde doğum yapan her anne, doğumu izleyen ilk yarım saat içinde emzirmeye başlamakta ve bu konuda merkezimizdeki emzirme danışmanı veya bir sağlık personeli tarafından eğitim almaktadır.
Hamileliğin 32.haftasından itibaren başlar. Anne adayına, emzirme teknikleri gösterilir, meme başında problem oluşabilecek annelere masaj ve aparatlarla meme ucunun çıkmasına yardımcı olunur ve emzirebilecekleri anlatılır, emzirme süreci ve başarılı emzirme teknikleri öğretilir.
Danışmanlık Hizmeti;
· Göğüs çatlakları ve gerginliği durumlarında
· Süt düğümlenmesi
· Enfeksiyon
· Meme ucu büyüklüğü ve küçüklüğü
· Emzirmeye rağmen tartı sorunu yaşanması
· Emzirmeye ara verilmiş ve yeniden emzirmek istenmesi
· Prematüre bebeği olan annelere
· Çalışmaya başlayacak annelere
· Süt sağılması, saklanması ve transportu
· Emzirme ile ilgili problem yaşayan annelere
Verilmektedir.
EMZİRME POLİTİKASI
- Hastanemizin bebek beslenmesinde temel politikası ANNE SÜTÜ İLE BESLENME'dir.
- Hastanemize başvuran tüm gebelere EMZİRME VE ANNE SÜTÜNÜN ÖNEMİ konusunda danışmanlık eğitimi verilmektedir.
- Anne ile bebek iletişiminin doğumdan hemen sonra sağlanabilmesi emzirmeye başlama açısında önemli olduğundan,doğumu takip eden ilk yarım saat içerisinde anneye bebeği emzirme konusunda yardım edilir.(Sezeryan sonrası en geç 1 saat)
- Anne ve bebeğin görsel ve tensel teması kolaylıkla sağlanabilecek şekilde 24 saat aynı odada kalmaları sağlanır.Tıbbi bir gereksinim olmadıkça ayrı kalmalarına izin verilmez.
- Hastanemizde doğan bebeklere tıbben gerekli olmadıkça anne sütü dışında yiyecek verilmez.
- Annenin bebeği her istediği zaman emzirmesi gerektiği ve annelere gece emzirmenin süt oluşumunda daha fazla etkili olduğu vurgulanır.
- Annelere bebeklerinin ilk altı ay ANNE SÜTÜ’nden başka ek besinlere ihtiyaçlarının olmadığı anlatılır ve 6 aydan sonra uygun ek gıdalar ilave edilerek emzirme 2 yaşına kadar teşvik edilir. Ek gıdaların kaşık ve bardak ile verilmesi önerilir.
- Annelerimizin rahatça emzirebilmesi için emzirme odaları düzenlenmiştir.
- Hastanemizde ANNE SÜTÜ muadillerinin reklamı (afiş,broşür,ücretsiz numune dağıtımı) yapılamaz.
- Hastanemizde bebeklerin emzik, biberon kullanımının sakıncaları anlatılır.
- Annelere nasıl emzireceklerini göstermek, bebeklerinden ayrı kaldıklarında sütün nasıl sağılacağı, nasıl bekletileceği ve emzirmenin nasıl sürdürülebileceği konusunda eğitim verilir.
- Hastanemizden taburcu olduktan sonra da emzirmeye devam etmeleri için anne sütü ve emzirmenin önemi, emzirme ve karşılaşılabilecekleri sorunlar hakkında sözlü ve yazılı olarak (anne sütü ve emzirme el kitapçığı) bilgi verilir.
ORDU GÖLKÖY DEVLET HASTANESİNDE EMZİRMEYİ DESTEKLEME KONUSUNDA YAPILANLAR
1.Bebek dostu hastane olmak için neler yapmalıyız, çalışma grubu oluşturularak aktivite planı hazırlandı
2.Emzirmeyi Destekleme ve Danışma Komitesi ve Emzirmeyi Destekleme ve Yürütme Komitesi kuruldu. Emzirmeye ilişkin yazılı bir politika hazırlandı
3.İlgili sağlık personeline bu politika doğrultusunda güncel bilgilerle sürekli olarak eğitildi ve eğitimler devam etmektedir
4.Hastane bünyesinde emzirme odası oluşturuldu
5.Mama numuneleri, mama kitapçıkları ve posterleri, mamayla ilgili promosyonlar periyodik kontrollerle hastanemizden uzaklaştırılmaktadır
6.Hastanemizde tıbbi zorunluluk olmadıkça anne ve bebek aynı odada bulunmaktadır
7.Hastanemizin çeşitli yerlerine emzirme ile ilgili afişler asıldı
8.Anne Sütü ile ilgili Emzirme El Broşürü hazırlanarak Kadın Doğum, Çocuk Servisleri ve Gebe Takip odasından dağıtılmaya başlandı..
9.Hastanemize başvuran gebelerimize 32. haftadan itibaren "Anne sütü ve Emzirme eğitimi" verilmektedir
10.Bebek doğumu izleyen yarım/bir saat içinde (tıbbi zorunluluk olmadıkça) emzirilmektedir
11.Bebek her istediğinde emzirilmektedir.
12. Hasta ve hasta yakınlarına anne sütü ile ilgili eğitimler verilmektedir.
Anne sütünün bebekler için önemi nedir?
Anne sütü, bebeklere gereksinimi olan tüm besin öğelerini tek başına ilk 6 ay sağlayabilen en iyi besindir. Anne sütü ve doğumdan sonra gelen ilk sarı süt, bebek için çok önemlidir, çünkü bebeği hastalıklara karşı korur, bebeğin ilk aşısıdır. Anne sütü bebekler için yaşamsal öneme sahip. Bebeğin annesiyle sevgi bağı kurabilmesi için en iyi iletişim yolu emzirme. Ayrıca anne sütü ile beslenen bebeklerin IQ düzeyi, diğer besinlerle beslenen bebeklere göre 8 puan daha fazla oluyor.
Anne sütü neden bebekler için iyi besindir?
Anne sütü, bebeğin ilk 6 ay ihtiyacı olan protein, yağ, demir, vitamin gibi her türlü besin değerine sahiptir. Anne sütünü hazmı kolaydır, kaynatmak gerekmez. Daima taze, temiz ve bebeğe vermek üzere hazırdır.
Anne sütü bebekleri hangi hastalıklara karşı korur?
Anne sütü ve doğumdan sonra gelen ilk sarı süt ishal, soğuk algınlığı, öksürük gibi hastalıklardan koruyor. Anne sütü ile beslenmiş çocuklar astım, alerji, çocuk diyabeti gibi hastalıklara karşı daha dirençli oluyor ve kanser oranının daha düşük olduğu biliniyor. Anne sütünün içinde yeterli demir olduğu için, emzirilen bebeklerde kansızlık görülmez. Ayrıca anne sütü alan bebeklerde, pişik, karın ağrısı ve kabızlık daha az görülür.
Anne sütü verilmeyen bebeklerde görülen riskler nelerdir?
Anne sütü ile beslenmeyen çocuklarda ölüm oranları beslenenlere göre 4-6 kat daha fazla. Dünya Sağlık Örgütüne (WHO) göre emziren kadın oranları yüksek olsaydı yılda 1.5 milyon bebeğin yaşamı kurtulacaktı.
Bebekler ne kadar süre anne sütü ile beslenmelidir?
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve UNICEF, anne sütü ile beslenmenin doğumdan hemen sonra ve ilk 6 ayda yapılmasını öneriyor. Anne sütü ile beslenme ilk 6 aydan sonra uygun besin takviyeleriyle 2 yaş ve üzerine kadar devam etmelidir.
İdeal emzirme nasıl olmalıdır?
Hamilelik döneminde anne adayı emzirme konusunda bilgilendirilmeli ve bilinçlendirilmelidir. Anne ve bebek 24 saat birlikte olmalıdır. Emzirme doğumdan yarım saat sonra başlamalıdır. Annelere emzirme ve bebeklerinden ayrı olduklarında da sütlerini muhafaza etme yöntemleri öğretilmelidir. Yeni doğmuş bebeklere anne sütü dışında herhangi bir yiyecek ve içecek verilmemelidir. Anneler emzirmeye teşvik edilmelidir. Yapay meme veya emzik emzirme döneminde bebeklere verilmemelidir.
Emzirmenin anne sağlığına faydaları nedir?
Emzirme bebekle anne arasında özel sevgi bağı kurulmasını sağlar. Doğumdan hemen sonra emzirme doğum sonrası kanama riskini azaltır. Bebeğin annesini emmesinin anneyi idrar yolu enfeksiyonlarından, göğüs ve yumurtalık kanserinden koruduğu bilinmektedir.
Emzirmenin psikolojik faydaları nedir?
Emzirme anne ve çocuk arasında yakın sevgi dolu ilişki sağlar. Annenin duygusal açıdan tatminini sağlar. Bebek daha az ağlar. Anne bebeğine daha sevgi dolu davranır. Bebeği terk etme veya hırpalama olasılığı daha düşüktür.
Bebek her ağladığında emzirilmeli midir?
Evet, bebek her ağladığında emzirilmelidir. Yeni doğan bebekler genellikle günde 8-10 öğün emmek isterler. Bebeğin emme sıklığı daha sonra giderek azalır.
EMZİRME; SEVGİ AKTARIMININ EN MÜKEMMEL YOLUDUR
ANNE SÜTÜ;
· Bebeğiniz için yeri doldurulamaz bir doğa harikasıdır
· Bebeğin ruh ve vücut sağlığı için en uygun besindir
· Her zaman hazır, temiz, uygun ısıdadır
· Sindirimi en kolay besindir
· Her annenin sütü kendi bebeği için en uygun özelliktedir
· Bebeğin büyüme ve gelişimini hızlandırır
· Bebeğin ilk 6 ay ihtiyacı olan her türlü (k ve d vitamini hariç) besin öğesine sahiptir
· Aşırı şişmanlama (obezite) riskini azaltır
· Annenin ilk gelen sütü bebeğin ilk aşısıdır
· Bebeğinizi enfeksiyonlara karşı korur
· İshale yol açan mikroorganizmaların oluşumunu engeller
· Bebeklerde daha az kansızlık görülür
· İleri yaşlarda gelişebilecek hastalıkların olasılığını da azaltır (alerjik hastalıklar,şeker hastalığı ,astım ,kanser..)
· İçerdiği A vitamini ile göz hastalıklarına karşı korur
· Anne sütü alan bebeklerde pişik, karın ağrısı ve kabızlık daha az görülür
· Ani bebek ölüm riskini azaltır
· Bebek için doğal bir sakinleştiricidir
· Anne sütü ile beslenen bebekler daha az ağlar daha iyi uyurlar
· Emzirmeyle anne ile bebek arasında var olan duygusal bağ gelişir
· Bebeğinizin zeka gelişiminin daha iyi olmasını sağlar.
EMZİRMENİN ANNEYE YARARLARI
· Rahmin daha kısa sürede toparlanmasını sağlar
· Emziren annelerin meme kanserine yakalanma riski daha düşüktür
· Emmeyle anneden salgılanan hormonlar sayesinde kısa sürede dinlenme ihtiyacını karşılar, huzurlu olur
· Menopoz sonrası kalça kemiği kırığı riskini azaltır
· Erken emzirmeyle doğum sonrası kanamalar çabuk kesilir
· Memelerde şişme, iltihaplanma olmaz; anne loğusalık dönemini rahat geçirir.
· BEBEĞİNİZE İLK 6 AY SADECE ANNE SÜTÜ VERİN.
· 6. AYDAN İTİBAREN EK BESİNLERE BAŞLAYIN.
· İKİ YAŞINA KADAR ANNE SÜTÜ VERMEYE DEVAM EDİN.
Annenin göğsünde kızarıklık, şişlik, sertlik, ağrı, 38 dereceye çıkan ateş, göğüs ucunda akıntı, apse varsa, bebek emmesine rağmen idrar ve kaka yapmıyorsa, meme ucunda kızarıklık, kaşıntı, bebeğin ağız içi, dili ve damağında beyazlıklar mevcutsa, bebek sürekli uyuyorsa, bebeğin rengi soluk ve sarıysa doktora yönlendirilmektedir.