ORGAN NAKLİ VE BAĞIŞI
Bağışlanan her organ yaşama tutunan bir insan…
Tedavisi sadece organ ve doku nakli ile mümkün olan hastalıklar tüm dünyanın olduğu gibi ülkemizin de önemli sağlık sorunlarından biridir. Organ ve doku bekleyen hasta sayısı her gecen gün artmaktadır.Kalp ve karaciğer nakli bekleyen hastalar uygun organ bulunmadığı takdirde yaşamlarını kısa sürede kaybetmektedirler. Organ ve doku nakli, canlıdan ve kadavradan olmak üzere 2 şekilde gerçekleştirilmektedir. Canlıdan olan nakillerde böbrek ve karaciğer kullanılabilir. Kadavradan olan nakillerde ise böbrek, karaciğer, pankreas, kalp, kalp kapakları ve kornea kullanılabilir.
KİMLER ORGAN BAĞIŞINDA BULUNABİLİR ?
18 Yaşından büyük ve akli dengesi yerinde olan herkes 2238 sayılı yasaya göre organlarının tamamını veya bir bölümünü bağışlayabilir.
BİR ORGAN HERKESE NAKLEDİLEBİLİR Mİ?
Bir organın hiçbir özellik aranmadan herhangi birine nakledilmesi söz konusu değildir. Organ naklinde alıcı verici olacak kişilerin doku uyumları önem arz etmektedir. Alıcı ve vericinin doku uyumları testlerle belirlenir en yüksek doku uyumunda cerrahi işlem gerçekleştirilir. Ayrıca doku uyumunun yanı sıra nakille verilen bağışıklık önleyici ilaçlarla (İmmunsuppresive) ameliyat başarısı yükselir.
KİŞİ ÖLMEDEN ORGAN NAKLİ KARARI ALINABİLİR Mİ?
Tıpta en temel ilke her bireyin kendi yaşam hakkı olduğu ve trilyonda bir yaşama dönüş şansı bile olsa bu şansın sonuna kadar kullanılması gerektiğidir. Hiç kimse için nasıl olsa ölecek tabiri kullanılamaz. Hastane yoğun bakım ortamında doktorlardan oluşan bir ekip tarafından tıbbi ölüm kararı verilmeden organ nakli düşüncesi asla gündeme gelemez.
DİNEN BİR SAKINCA VAR MIDIR?
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, organ bağışını insanın insana yapabileceği en büyük yardım olarak tanımlanmıştır. 6.3.1980 tarih 396 sayılı kararı ile organ naklinin caiz olduğunu bildirmiştir. Diğer İslam ülkelerinde de ve bütün büyük dinlerde de benzer kararlar mevcuttur. Kur'an-ı Kerim'de de (Maide Suresi, Ayet 32) " KİM BİR KİMSEYE HAYAT VERİRSE, ONUN SANKİ BÜTÜN İNSANLARA HAYAT VERMİŞÇESİNE SEVAP KAZANACAĞI " beyan olunmuştur.
DONÖR GÖRÜNÜŞÜ VE VÜCUT BÜTÜNLÜĞÜ BOZULUR MU ?
Organ alımı, ameliyathane koşullarında uzman bir hekim ekibi tarafından gerçekleştirilir. Cesedin vücut bütünlüğü korunur.
Organ nakli yapan merkezlerde
Hastanelerde
Sağlık müdürlüklerin de
Sağlık grup başkanlıklarında Sağlık ocaklarında
Organ nakli ile ilgilenen vakıf, dernek vs. kuruluşlarda organ bağışı işlemi yapılabilir.
ORGAN BAĞIŞI İÇİN YAŞ SINIRI VE ÖZELLİK ARANIYOR MU?
18 Yaş ve üzeri akli dengesi yerinde olan herkes organ bağışı yapabilir ve organ bağışı kartı sahibi olabilir.
BÜTÜN ORGANLARIMI BAĞIŞLAMAK İSTEMİYORUM, MÜMKÜN MÜ?
Organ bağışı kartının bir bölümünde bağışlamak istediğiniz organlarla ilgili seçenekler mevcuttur, bu bölümde işaretlediğiniz organlarınız dışında her hangi bir organınızın alınması söz konusu değildir.
HER ORGAN BAĞIŞI YAPANIN ORGANLARI MUTLAKA ALINIR MI?
Kişi organ bağışı yapmış olabilir fakat evde yolda yada kaza yerinde ölümü gerçekleşmiş ise organları alınamaz. Daha öncede belirttiğimiz gibi ancak hastane ortamında tıbben ölümü gerçekleşmiş kişilerin organları alınabilir.
ORGAN BAĞIŞI FİKRİMDEN VAZGEÇTİM! MÜMKÜN MÜ?
Organ bağışı kartı sahibi olsanız dahi, istediğiniz anda ailenize bildirerek ve bağış kartınızı yırtarak, fikrinizden vazgeçebilirsiniz.
ORGAN BAĞIŞI YAPTIĞIMI, AİLE BİREYLERİMDEN GİZLEMEK İSTİYORUM! ÜZERİMDEN ÇIKACAK BAĞIŞ KARTI YETERLİ MİDİR?
Hiçbir zaman bağış kartı tek başına yeterli değildir. Ailenizin yada yakınlarınızın rızası olmadan organlarınız alınamaz. Bu sebeple bağış yaptığınız andan itibaren bu kararınızı ailenizle paylaşmanız gerekmektedir, organ bağışı bir nevi mirastır.
ORGANLARIMIN BİRİNE SATILMA İHTİMALİ YA DA BELİRLİ KİŞİLERE ÖZELLİKLE VERİLME DURUMU VAR MIDIR?
Kişilerin bir bedel karşılığı organlarını vermeleri 2238 sayılı yasaya göre yasaktır. Bağışlanan organlar, bu konuyla ilgilenen Ulusal Koordinasyon Sistemi tarafından tıbben acilliği ve doku uyumuna göre en uygun alıcıya nakil edilir. Bu belirlemede zengin, fakir, ırk, cinsiyet vb. ayrımlar kesinlikle yapılmaz.
50 BİN BÖBREK HASTASI VAR
Halkın organ bağışında yeterli bilgiye sahip olmadığını belirten Türkiye’nin ilk Organ Nakli Koordinatörü de olan Nilgün Keçecioğlu, Türkiye’de 50 bin böbrek hastası bulunduğunu hatırlattı. Böbrek hastalarının diyaliz makinesine bağlı olarak organ bekleme şansı olduğunu anlatan Keçecioğlu, şunları söyledi: "Ancak kalp, karaciğer gibi yetmezliği bulunan hastaların organ bağışına ihtiyacı var. Çünkü onların makineye bağlı yaşam şansı olmadığı için hayatlarını kaybediyorlar. Binlerce organ bağışı bekleyen hastamız var ve yeterince organ bağışlanmadığı için onları gözümüzün önünde kaybediyoruz."
Dileğinin tüm insanların bu konuda duyarlı olması olduğunu anlatan Keçecioğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: "Sadece başına gelince veya yakınlarının organa ihtiyacı olunca değil başkalarının organa ihtiyacı olduğunu bilerek duyarlı olmasını istiyoruz. Organ bağışından bahsedilirken genelde insanlarda hep kendi ya da yakınlarının organ bağışçısı olma fikri oluşur ve bunu kimse aklına getirmek istemez. Ancak yarın bizim ya da yakınlarımızın organ bekleyen konumuna gelip gelmeyeceğimizin garantisi var mı? Bu nedenle tüm vatandaşların organ bağışı konusunda bilinç sahibi olması bu konuda karar vermesi gerekir. Herkesi organ bağışı konusunda düşünmeye davet ediyoruz.
Başvuru için Hem : Zeynep GÖKŞEN